पैदल अनुसन्धान : प्रयोग र उपलब्धि

विशेषणका रूपमा “पैदल” को अवधारणा विभिन्न पेशा र पेशाकर्मीसँग जोडेर प्रयोग गर्ने प्रचलन छ । भुईं तहमा पैरवी-अनुसन्धान गरिरहेका अध्येता, अभियन्ता, अधिकारकर्मी, सञ्चारकर्मी वा साधारणजनले अध्ययन-अनुसन्धानमा रुचि राख्ने र लेख्ने कामलाई यो पुस्तकमा “पैदल अनुसन्धान” (बेयरफुट रिसर्च) भनिएको छ । त्यस्तै, विभिन्न सामाजिक मुद्दामा आफूले गरिआएको पैरवीलाई नछोडी समुदायमै रहेर अनुसन्धान मूलक गतिविधि (लेखन सहित) मा पनि संलग्न रहने व्यक्तिलाई यहाँ “पैदल अनुसन्धाता” (बेयरफुट रिसर्चर) भनिएको छ । यो पुस्तक तिनै पैदल अनुसन्धाताहरूको क्षमता अभिवृद्धि कार्यक्रमको उपज हो ।

समुदाय वा भुईं तहमा काम गर्ने अभियन्ताहरूले पनि कसरी आफ्नो पैरवी वा पत्रकारिताको अभ्यास सँगसँगै प्राज्ञिक ज्ञान उत्पादनमा योगदान गर्न सक्छन् भन्ने कुराको उदाहरण यो पुस्तकले देखाउँछ । त्यसैले, नेपालमा पैदल अनुसन्धान बारेको बहसका लागि यो पुस्तक एउटा प्रारम्भबिन्दु हुन सक्छ । आ-आफ्नो क्षेत्रमा लामो समयदेखि भुईं तहमा रहेर काम गरेका अनुभवी पैदल अनुसन्धाताद्वारा लेखिएका हुनाले पुस्तकमा संगृहित ११ लेख तत् तत् विषयका महत्त्वपूर्ण दस्तावेज हुन् । सम्बन्धित विषय/क्षेत्रमा थप अध्ययन-अनुसन्धान गर्न चाहने अनुसन्धाता तथा ती विषयप्रति रुचि राख्ने आम जिज्ञासु पाठकका लागि यो पुस्तक एउटा महत्त्वपूर्ण सन्दर्भ सामग्री हुनेछ ।